[In trang]
[Bắc Ninh] Hội thảo tham vấn đề xuất sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng cho ngành nhựa và giới thiệu bộ công cụ giám sát, báo cáo và thẩm tra thực hiện tiết kiệm năng lượng
Thứ ba, 06/09/2022 - 15:39
Ngày 6 tháng 9 năm 2022 tại Bắc Ninh đã diễn ra Hội thảo tham vấn và đào tạo về đề xuất sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng cho ngành nhựa và hệ thống giám sát, báo cáo và thẩm tra về việc thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cấp tỉnh.
Hội thảo do Đại sứ quán Đan Mạch và Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương đồng tổ chức. Tham dự Hội thảo gồm đại diện các đơn vị tổ chức, Cục Năng lượng Đan Mạch, Sở Công thương các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Phú Thọ, Hưng Yên và doanh nghiệp, nhà khoa học hoạt động trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng.
Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương ông Trịnh Quốc Vũ cho biết: “Sản xuất nhựa là lĩnh vực tăng trưởng tiêu thụ năng lượng với cường độ cao trong những năm qua, với mức độ từ 16-18%/năm. Tốc độ tăng trưởng tiêu thụ năng lượng của ngành nhựa chỉ sau viễn thông và dệt may. Theo thống kê, tiêu thụ điện trong lĩnh vực cao su và nhựa tăng từ 5,7 tỷ kWh năm 2016 lên 7,62 tỷ kWh năm 2019.”
Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương ông Trịnh Quốc Vũ mở đầu Hội thảo
Theo Báo cáo triển vọng năng lượng 2021 (EOR21), dự báo tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng của Việt Nam sẽ tăng gấp đôi trong mười năm tới. Điều này đặt ra những thách thức trong việc đảm bảo nguồn cung năng lượng đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển trong lĩnh vực công nghiệp nói chung và ngành nhựa nói riêng. 
Từ năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (TK&HQ), còn gọi là VNEEP. Theo đó, Chương trình đặt ra mục tiêu giảm tiêu hao năng lượng trong ngành nhựa từ 18-22% giai đoạn đến năm 2025 và từ 21-24% giai đoạn đến năm 2030.
Để thúc đẩy mục tiêu này, trong khuôn khổ Chương trình Hợp tác đối tác năng lượng Việt Nam – Đan Mạch (DEPP3), dưới sự chỉ đạo của Bộ Công Thương, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững chủ trì quản lý hợp phần “Chuyển hoá carbon thấp trong các ngành công nghiệp Việt Nam” thông qua việc rà soát, cải thiện khung pháp lý về sử dụng năng lượng trong các ngành công nghiệp tiêu thụ năng lượng trọng điểm, từ đó nâng cao năng lực và hỗ trợ cho các doanh nghiệp thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng (TKNL). 
Chia sẻ về các kinh nghiệm thúc đẩy TKNL của Đan Mạch, ông Henrik Nybo Lomholt cho biết cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng có thể đem lại lợi ích đáng kể cho doanh nghiệp ở khía cạnh giảm chi phí sản xuất và giảm phát thải carbon. Đây cũng là giải pháp hiệu quả để giảm áp lực phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng. 
Chuyên gia Đan Mạch cũng nhận định hiện nay Việt Nam đã có hệ thống chính sách tương đối hoàn thiện để thúc đẩy TKNL trong các ngành công nghiệp. “Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khu vực có thể cải thiện hiệu quả tiêu thụ năng lượng hơn nữa”, ông Henrik nhấn mạnh. 
Chuyên gia Đan Mạch ông Henrik Nybo Lomholt chia sẻ về các hoạt động trong khuôn khổ DEPP3 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sử dụng năng lượng TKHQ
Tại hội thảo, các chuyên gia trong nước và quốc tế đã trình bày về đề xuất sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng cho ngành nhựa và hệ thống hỗ trợ giám sát, báo cáo và thẩm tra thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Các khảo sát cho thấy hiện nay mức độ tuân thủ quy định về định mức tiêu hao năng lượng của doanh nghiệp ngành nhựa còn hạn chế. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp nộp báo cáo là 50,56%, tỷ lệ đạt định mức tiêu hao năng lượng là 37,99%, tỷ lệ doanh nghiệp có kế hoạch cải thiện hiệu suất tiêu hao năng lượng là 22,47%. 
Nhận định về thực trạng này, các chuyên gia cho biết có nhiều nguyên nhân. Theo đó, các thách thức đến từ phía cơ quan quản lý là thiếu công cụ, cơ chế thúc đẩy sự tuân thủ. Hạn chế này đang dần được dỡ bỏ từ thời điểm công bố các quy định sửa đổi về định mức tiêu hao năng lượng trong ngành nhựa.
Về phía doanh nghiệp, các chuyên gia nhận định khó khăn chính đến từ định mức quá cao khiến nhiều doanh nghiệp khó tuân thủ, thiếu công cụ hỗ trợ kiểm soát và thu thập số liệu, thiếu sự hỗ trợ của cơ quan quản lý. Ngoài ra, khó khăn còn đến từ việc đa số doanh nghiệp trong ngành sử dụng công nghệ sản xuất tiêu tốn nhiều năng lượng, trong khi đó việc tiếp cận vốn hỗ trợ đầu tư đổi mới còn hạn chế, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Theo ông Dương Chí Công, chuyên gia tư vấn từ Công ty CP Giải pháp Công nghệ Việt Nam (VETs), đặc thù của ngành nhựa là sản phẩm rất đa dạng, nhiều chủng loại, kích thước và thay đổi theo từng đơn đặt hàng do đó doanh nghiệp rất khó khăn trong việc tính toán định mức. “Chẳng hạn, trong lĩnh vực nhựa vật liệu xây dựng có sự khác biệt rất lớn trong sử dụng năng lượng cho từng loại nguyên liệu PVC, PP-R, HDPE…”, ông Công dẫn chứng. 
Đồng quan điểm trên, chuyên gia Đan Mạch ông Peter Kristensen, cho biết rất khó để xây dựng định mức mục tiêu công bằng cho tất cả các doanh nghiệp. Thay vào đó, ông cho rằng nên điều chỉnh định mức tiêu hao năng lượng mục tiêu theo nhóm sản phẩm đồng nhất được xác định bằng mã sản phẩm. Đồng thời, mỗi doanh nghiệp cần ý thức được trách nhiệm và lợi ích trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng tại cơ sở của mình. 
Các chuyên gia trong nước và quốc tế trả lời các câu hỏi của đại biểu.
Để cải thiện mức độ tuân thủ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, một số giải pháp đã được đề xuất. Theo đó, bên cạnh việc áp dụng các chế tài xử phạt, các chuyên gia đề xuất giới thiệu các chương trình khuyến khích, khen thưởng cho các doanh nghiệp xuất sắc trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Bên cạnh đó, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức về định mức tiêu hao năng lượng, tập trung vào lợi ích của doanh nghiệp khi đạt các định mức này; cung cấp công cụ hỗ trợ giám sát, thẩm tra cho các cơ quan quản lý và công cụ theo dõi, báo cáo và dự báo mức tiêu thụ năng lượng cho doanh nghiệp, từ đó xây dựng kế hoạch TKNL. ​
Cũng tại hội thảo, bộ công cụ hỗ trợ giám sát, báo cáo và thẩm tra việc thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được giới thiệu. Theo nhà phát triển, bộ công cụ sẽ hỗ trợ các Sở Công Thương trong việc tính toán, đánh giá độ chính xác của các báo cáo được gửi lên từ doanh nghiệp, từ đó đưa ra yêu cầu xác minh hoặc phê duyệt. Về phía doanh nghiệp, công cụ các cán bộ theo dõi năng lượng xác định suất tiêu hao năng lượng trong năm và xu hướng trong những năm tiếp theo. Trên cơ sở này, doanh nghiệp có thể xây dựng các kế hoạch thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả phù hợp. 
Để cải thiện mức độ tuân thủ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các ngành công nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm, Bộ Công Thương đã ban hành hệ thống văn bản quy định định mức tiêu hao năng lượng cho từng phân ngành. Theo đó, định mức tiêu hao năng lượng trong ngành nhựa được quy định tại Thông tư số 38/2016/TT-BCT và Văn bản hợp nhất số 26/VBHN-BCT.
Hoàng Loan -  Giang Nguyễn