Đan Mạch và Việt Nam đã cùng chia sẻ mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Hiện, Đan Mạch đã có những bước tiến dài trên con đường này với khoảng 50% nguồn cung năng lượng đến từ gió và mặt trời. Việt Nam cũng đã tiến những bước đầu tiên bằng việc kết nối 16GW điện mặt trời và 4GW điện gió. Tuy nhiên cả hai quốc gia đang đối mặt với những thách thức lớn để đạt mục tiêu trung hoà carbon, và do đó cần sự hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm giữa hai bên.

Trong chuyến học hỏi kinh nghiệm lần này, các đại diện Việt Nam đã được tìm hiểu về việc làm thế nào để lập kế hoạch dài hạn và liên tục cải tiến các chương trình hỗ trợ và các điều kiện khung khác, như chương trình một cửa, để điện gió trở nên cạnh tranh hơn về mặt chi phí, tiến tới không cần trợ cấp. 

Bước tiếp theo trong tiến trình trung hoà carbon tại Đan Mạch là biến các đảo xa bờ trở thành các trạm năng lượng gió ngoài khơi, trung chuyển tốt hơn giữa vùng Bắc Âu và các khu vực có thể sản xuất hydrogen. Các dự án hạ tầng lớn đòi hỏi mức độ quy hoạch ở một tầm cao hơn và sự cộng tác quốc tế. 

Các đại biểu đồng thời cũng được chia sẻ về việc tự do hoá thị trường điện đã tạo ra động lực như thế nào để các nhà phân phối, nhà sản xuất điện tích cực hơn trong việc chuyển đổi từ mô hình nhà cung cấp truyền thống dựa vào nguyên liệu hoá thạch sang vai trò các nhà cung cấp năng lượng xanh cạnh tranh. 

Tại nhà máy nhiệt điện Fynsværket, nơi sản xuất nhiệt sưởi ấm cho thành phố Odense từ rác thải, biomass và than, các đại biểu Việt Nam đã tìm thấy sự ngạc nhiên lớn về khả năng vận hành tổ máy đốt than với độ ổn định cao tới 10% công suất định mức mà không cần dầu. Cách vận hành sáng tạo này có được nhờ văn hoá làm việc không sợ sai, được thúc đẩy từ các lợi ích của thị trường năng lượng có giá biến động lớn.

Các lợi ích đem đến cho đơn vị quản lý và giám sát độc lập với bộ máy hành chính được đại diện Cơ quan quản lý tiện ích Đan Mạch (Danish Utility Regulator) chia sẻ. Bên cạnh đó, đại biểu Việt Nam cũng được ghé thăm cảng Esbjerg, cảng gió xa bờ lớn nhất thế giới, nơi có những kinh nghiệm rất ấn tượng trong việc triển khai các công nghệ, hạ tầng và chuỗi cung ứng quy mô liên quan. 

Tại Cơ quan quản lý truyền tải năng lượng Đan Mạch (Energinet - Danish transmission system operation), các đại biểu Việt Nam đã được chia sẻ nhiều về việc lập kế hoạch dài hạn, phát triển sản phẩm mới, tiếp cận minh bạch để luôn đạt được vị trí dẫn đầu. Sau nhiều thế kỷ liên tục tiêu thụ điện, đến thời điểm hiện tại nhu cầu đang ngày càng cao do sự kết nối các trung tâm dữ liệu lớn và điện khí hoá hệ thống giao thông và sưởi ấm. Gần đây nhất, giá gas và năng lượng đã tăng vọt đã tạo thành mối nguy cho an ninh nguồn cung nếu không có biện pháp xử lý đúng cách. Đan Mạch hiện đang đẩy mạnh sản xuất biogas để bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn cung khí đốt tự nhiên và chuyển đổi sang hệ thống khí đốt không hoá thạch.

Louis Algren ghi | Giang Nguyễn dịch